Pracowity początek ferii – wycieczka do Tczewa

  • Drukuj zawartość bieżącej strony
  • Zapisz tekst bieżącej strony do PDF
28 lutego 2019

W pierwszy dzień zimowych wakacji w ramach X edycji projektu „Kamienie Pamięci” wybraliśmy się na wycieczkę śladami naszych projektowych bohaterów – harcerzy, którzy w czasie II wojny światowej stawiali opór hitlerowskim okupantom. Rozpoczęliśmy ją na dworcu PKP, skąd udaliśmy się na cmentarz przy ulicy Gdańskiej, gdzie złożyliśmy znicze na grobie pana Kazimierza Piechowskiego.

Kazimierz Piechowski urodził się 3 października 1919 roku w Rajkowach. Przed wojną działał w ZHP, do którego wstąpił już w gimnazjum. Jako harcerz w pierwszych dniach wojny został przydzielony do pracy przy usuwaniu zniszczonych przęseł tczewskiego mostu. W listopadzie 1939 chciał dołączyć do Wojska Polskiego, jednak został schwytany przez Niemców i deportowany do obozu Auschwitz- Birkenau. Trafił tam drugim transportem więźniów od czasów jego utworzenia. 20 czerwca zorganizował najbardziej brawurową ucieczkę z obozu zagłady. Wraz ze S. Jasterem, E. Banderą oraz J. Lempartem po włamaniu się do magazynów mundurów i broni wyjechali przez punkt kontrolny obozu. Do końca wojny walczył w szeregach Armii Krajowej. Zmarł w 2017 r. w wieku 98 lat.

Kolejnym miejscem odwiedzonym przez nas była Szkoła Podstawowa nr 5 przy ulicy Obrońców Westerplatte, do której przed wojną uczęszczali nasi kolejni bohaterowie – Władysław Jurgo i Hubert Stangenberg (wtedy było to Gimnazjum i Liceum Męskie).

Władysław Jurgo urodził się 9 listopada 1920 roku w Łasku. Do Tczewa przybył wraz z rodzicami w 1922 r. Był aktywnym członkiem ZHP, świetnym sportowcem i muzykiem. Wiosną 1939 roku zdał maturę w I Państwowym Gimnazjum i Liceum Męskim  (obecnie SP nr 5). Chciał podjąć studia w Instytucie wychowania Fizycznego, ale przeszkodziła mu w tym wojna. Już w pierwszych jej dniach wstąpił do wojska, został jednak szybko złapany przez Niemców, zdołał jednak uciec i przedostał się do Lublina, gdzie podjął pracę na kolei. Nawiązał współpracę z AK.  Brał czynny udział w sabotażach kolejowych, za które został aresztowany i osadzony w więzieniu w lubelskim zamku. Poddawany ciężkim torturom w siedzibie gestapo nie zdradził żadnego z towarzyszy. Zmarł w lipcu 1944 r., popełniając samobójstwo po zabiciu jednego z gestapowców, który bestialsko traktował więźniów.

 

Hubert J. Stangenberg  urodził się 28 maja 1919 r. w Pelplinie. Wychowywał się w rodzinie nauczycielskiej mieszkającej w Gorzędzieju. W 1930 wstąpił do ZHP. Był świetnym lekkoatletą. W maju 1939 roku zdał maturę w I Państwowym Gimnazjum i Liceum w Tczewie. W chwili wybuchu II wojny światowej zebrał kolegów harcerzy i podążył z nimi w kierunku Tczewa, wyrażając gotowość podjecia walki. W grudniu 1939 r. wyjechał z rodzinnych stron  do Warszawy i tam angażował się w działalność konspiracyjną (współpraca z Kedywem), przyjmując pseudonim „Kuba”. Brał udział w akcjach zbrojnych w Warszawie, Generalnej guberni oraz w Powstaniu Warszawskim, gdzie dowodził jednym z powstańczych plutonów. Zginął bohaterską śmiercią w nocy z 24/25 sierpnia 1944 r.

Pogoda tego dnia nie sprzyjała spacerom, więc udaliśmy się do głównego budynku Biblioteki Miejskiej, gdzie na piętrze mieści się Sekcja Historii Miasta. Czekały już tam na nas materiały dotyczące młodych harcerzy. Ponad godzinę przeglądaliśmy archiwalia, książki, kroniki, stare fotografie. Dzięki nim dowiedzieliśmy się wielu nieznanych nam informacji o wywyższonych bohaterach.

Po wyjściu z budynku biblioteki swoje kroki skierowaliśmy na ulicę Wodną, gdzie obecnie mieści się Zespół Szkół Katolickich, a kiedyś było Liceum Medyczne im. Hanny Hass.

Hanna Hass urodziła się 4 lub 5 marca 1909 r. w Łowiczu. Z harcerstwem była związana od szkoły średniej. W 1936 r. przeniosła się do Tczewa, bo otrzymała posadę nauczycielki matematyki w Państwowym Gimnazjum i Liceum Humanistycznym Żeńskim. Już w pierwszych dniach pobytu w mieści wstąpiła w szeregi harcerzy, angażując się w pracę Komendy Hufca ZHP. Posiadając stopień podharcmistrza, założyła drużynę wielospecjalnościową. Wraz z wybuchem wojny Hanna włączyła się do obrony miasta przed okupantem - zorganizowała służbę łącznikową i sanitarną, grupę harcerek pomagających w kuchni polowej. Jesienią  1939 r. została aresztowana, bo została uznana przez hitlerowców za osobę szczególnie niebezpieczną dla III Rzeszy. Prawdopodobnie została  osadzona w Starogardzie Gd., a potem rozstrzelana.

 

Spod budynku przy ulicy Wodnej, ulicami Rybacką i Wąską doszliśmy do gmachu Urzędu Miasta przy ulicy 30 Stycznia. Przedostatnim punktem wycieczki była wizyta na starym cmentarzu. Odwiedziliśmy tu pomnik upamiętniający mieszkańców Tczewa, którzy walczyli i zginęli w walce z niemieckim okupantem. Spacer śladami tczewskich harcerzy zakończyliśmy przy pomniku w miejskim parku nieopodal wieży ciśnień. Głaz narzutowy z marmurową płytą upamiętnia zamordowanych i poległych harcerzy tczewskiego hufca ZHP. Wycieczkę zakończyliśmy w gościnnych progach Lokalnej Organizacji Turystycznej KOCIEWIE. Przy gorącej herbacie wymieniliśmy wrażenia z wyprawy i podzieliliśmy się pomysłami na kolejne projektowe działania.

.

 

Galeria

  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie
  • Powiększ zdjęcie